Hamsi ye zeki ol
Son güncelleme: 10.12.2008 22:55
-
Hamsi ye zeki ol!..
Kendisi küçük faydaları büyük, 'denizlerin kralı, sofraların tacı' hamsi, zengin bir protein deposu. Beslenme Uzmanı Doç.Dr. Ekrem Algün, iyot açısından son derece zengin olan hamsinin zeka gelişimine çok büyük faydaları olduğunu söyledi. İşte hamsinin faydaları...
Hamsi ye zeki ol
Kendisi küçük faydaları büyük, 'denizlerin kralı, sofraların tacı' hamsi, zengin bir protein deposu olmaktan başka bol miktarda iyot içermesi dolayısıyla zeka gelişimi açısından da faydalı bir besin olarak gösteriliyor.
Haber 7'de yeralan habere göre, Ekmeğinden pilavına, buğulamasından ızgarasına, unundan yağına kadar çok geniş bir kullanım pörtföyü bulunan ve fıkralara konu olan hamsi, Karadeniz yöresinin ve kültürünün sembolü haline gelirken kış mevsiminin yaklaşmasıyla yolları gözleniyor ve yılda 3-4 ay boyunca bolca tüketiliyor.
Yöre ekonomisine önemli katkıları bulunan ve çok sayıda kişinin 'ekmek kapısı' olan hamsinin faydaları saymakla bitmezken, uzmanlar hamsinin beklenen faydaları sağlaması için tüketilmesinde bazı hususlara dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Trabzon Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi, İç Hastalıkları Endokrinoloji Metabolizma ve Beslenme Uzmanı Doç.Dr. Ekrem Algün de, hamsinin insan sağlığı açısından faydalarını sıralarken tüketiminde dikkat edilmesi gereken noktalar üzerinde durdu.
Genel olarak bütün balıkların özellikle de deniz balıklarının insan sağlığı açısından çok faydalı olduğunu belirten Algün, bir protein deposu olan balığın bilhassa hamsinin çıkmasıyla çok ucuz elde edilen bir besin türü olduğunu dile getirdi.
Doç.Dr. Algün, şöyle konuştu: "Hamsi bir protein deposu. Yağı da Omega 3 asitleri açısından çok faydalı. İnsanları kalp ve damar hastalıklarından koruyor. Bir takım yağlar damar kireçlenmesi ve kalp hastalıklarına yol açarken, balıklarda tam tersine bu yağların tüketilmesi kişiyi kalp hastalıklarından koruyor.
Yapılan bir araştırmada Omega 3 kapsüllerinin kullanımının taze balık tüketimi kadar faydalı olmadığını da ortaya koydu. Biz, bol miktarda balık tüketen ülkelerde kalp hastalıklarının daha az görüldüğünü biliyoruz. Balık yiyen insan daha sağlıklı oluyor ve kardiyovasküler hastalıklara da yakalanma riski azalıyor."
İyot eşittir zeka
Hamsinin, insanlarda normal büyüme ve gelişme ile beyin ve vücut işlevleri için son derece gerekli bir element olan iyot açısından da zengin bir besin olduğunu anlatan Ekrem Algün, sözlerine şöyle devam etti: "İyot eşittir zekadır. İyotu çok tüketen uluslar daha zeki olurlar. Bu kanıtlanmış.
İyotu az tüketenlerin zeka oranı da düşük oluyor. Mesela bol iyot tüketen Japonlarda zeka düzeyi çok yüksektir. Mesela çocuklara okula başlarken mürekkep yalatılırdı eskiden. Zeki olsunlar, kafaları iyi çalışsın diye. Mürekkep iyottur. Hamside de iyot açısından son derece zengin bir besindir ve zeka gelişimine çok büyük faydası var."
Tütsü ve tuzlama riskli
Algün, faydaları saymakla bitmeyecek hamsinin nasıl ve ne zaman tüketildiğinin de önemli olduğunu anlattı.
Hamsinin çok faydalı ama sağlıklı bir biçimde tüketilmesi gerektiğini belirten Doç.Dr. Algün, şunları söyledi:
"Hamsiyi kızartırsanız faydasını büyük ölçüde kaybeder. Mümkün olduğu kadar kızartma dışındaki yolları tercih etmek lazım. Buğulama veya fırın tarzı çok faydalı. Ayrıca hamsiyi yıl içine yayarak sürekli tüketmek lazım.
Balık yiyen insan kolay kolay şişmanlamaz. Ama kızartma olarak ve olmadık zamanlarda tüketilirse şişmanlığa yol açar."
Hamsinin mevsimi dışında da tüketilmesi için tercih edilen yollardan biri olan tuzlama yönteminin de sağlık açısından tehlikeli olduğunu dile getiren Algün, sözlerine şöyle devam etti:
"Tuzlama sadece bizim ülkemizde değil birçok ülkede tercih edilen bir yöntem. Özellikle Uzakdoğu'da tütsü ve tuzlama yöntemi çok tercih edilir. Bu tür tüketimde kanserojen maddeler fazla bulunur. Mide kanserinin en sık görüldüğü ülke Japonya'dır.
Bu nedenle mümkün olduğu kadar tuzlamadan uzak durmak lazım. Hamsiyi kızartma ve sağlıksız ızgara olarak değil buğulama ve fırın tarzı pişirerek tüketmek çok daha faydalıdır.
"Algün, " ben bir uzman olarak sağlıklı bir şekilde fazla balık tüketenlerde görülen bir hastalık hatırlamıyorum" diye konuştu.
Denizlerin kralı, sofraların tacı hamsi balığını Karadeniz'in azgın sularında binbir zahmetle avlayarak sofralarımıza ulaştıran yılların balıkçısı Yakup Reis, bu sene hamsinin bol olduğunu belirterek "İnşALLAH böyle devam eder" dedi.
-
Hamsiname
Dinle ey birader, bu destanı!
Anla nedir, hamsi olan mübarek.
Otuz, kırk türlü taam yaparlar,
Şimdi olur sana, ayan mübarek.
Çok kişi cem olur başına nâgâh,
Almayan olursa, çeker ah u vah,
Kıymetli yaratmış halkeden ALLAH,
Balık şöyle dursun, aman mübarek.
Avlanıp satlığa geldiği zaman,
Görenlerin yüzü güldüğü zaman,
Kâr ve kıymetini bulduğu zaman,
Zengin olur o gün satan mübarek
Pirinçle yapılır içli tavası,
Baharla üzümle çıkar safası
Buna hiç böz olmaz, canlar gıdası,
İşte budur, her bir zaman mübarek.
Bir başkası sade yağda kızartmış
Yedikçe adamın dişin kırarmış,
Kadayıfın şöhretini bozarmış,
Tavada görünmez, kalan mübarek.
Bir başkası, salamura atulur,
Suretine bir bak pek de tatludur,
Bir başkası, bulgur ile yapulur,
Hastasına olur, derman mübarek
Bir başkası papaz yahnisi derler,
Lezzetinden herkes parmağın yer
Ona yoğurt yahut sirke dökerler,
Keşke her üç öğün, olsun mübarek.
Bir başkası, hamsi kuşudur adı,
Soğuk su başında çıkarmış tadı,
Gerçek kuştur ama yoktur kanadı
Nasıl tatlı yenir, ol can mübarek
Bir başkası, közde kebap ederler
Küllü müllü demez yerler de yerler
Sıcak kiremite bâzan sererler,
Vucüda yapmaz hiç ziyan mübarek
Tattınız mı, tepsi ile kızartma,
Çekişir onun için gelin kaynana,
Bir başkası sebze ile kaygana,
Lâyıkıyle oldu, beyan mübarek.
Bir başkası, suda taşlama ânı,
Mısır ekmeğiyle öğle zamanı
İşte tamam oldu hamsi taamı,
Doktor nedir ki Lokman mübarek
Hamamizade İhsan Bey
- Hamsi vazgeçilmez bir gıda. içinde bol miktarda omega-3 yağı bulunuyor. Bu nedenle de kötü kolesterolü düşürüyor ve kanın pıhtılaşmasına engel oluyor. Böylelikle damar tıkanıklığını ortadan kaldıran hamsi, kalp krizi ve felç geçirme riskini de önemli oranda düşürüyor.
- Hamsi ye zeki ol Konusuna Benzer Konular
- ben olsaydim 04.03.2004
- Degerimi Bilen Olmaz 04.03.2004
- Bir GÜl Olsaydim 04.03.2004
- ölüm bizi bulur 04.03.2004
- Sigaraya Biraktiktan sonra Neler Oluyor 07.03.2004
- Plastik Gıda Ambalajı 10.12.2008 22:55