Salam hər kəsə.yəqin oxusaz maraqli olar deyə yaziram.Ümumiyyətlə söhbət bizdən..Gedir..inkar olmasa hec bir deyisiklik olmaz.inkar hər sey deməkdi.Nəyisə inkar etməsək inkişaf olmaz.Məhəmməd Peyğəmbər özü belə Bütləri inkar edib İslamı gətirdi.Yəni inkar tənqid olmasa.nəsə bir inkişafda olmaz.Qizlarin heyatin bilmirəm amma oğlanlarin həyati bir qirilma nöqtəsindən məhv olur.bir şeyi yaşamasan sonrasi çətin olur..məsələn bir uşağa olmaz deyəndə uşaq da həmin olmaza çox maraq yaranir.Məsələn mən özüm 7 ci sinifden siqaret cəkirdim.və bütün günü çayxanlardaydim.evə də gec gəlirdim 10 cu sinifdə anladim ki bunlar hamisi maraqsizdi və mənə bir şey vermir və o gündən bu yana hec siqaretdə çəkmirəm.
Billyard klublardan Tutmuş Diskoklublara qədər.Gəzsəmdə nəsə çatmadim çünki bunlarin hamisi bir maraq idi.sonra gecələri oyaq qalmaqa həvəs yarandi və artiq elə vərdiş olmuşduki 1-2 ay mən ancaq gecə oyaq olurdum..Qizlar davalar məcara yaşamaq..gecələr şəhərdə gəzmək nə bilim səhərə qədər oyaq olub dostlarin guya dərdləşmək vallah heçnə olmur..çünki saat 5-7 arasi elə olursan ki yuxulu olursan və gözlər yumulur.
...O gündən qalan 2-3 nəfərdi halbuki bilirsiz nə qədər adam taiyirdim.sonra əsgərlik dövrü başlandi .orda tamam başqa mühit olur və inanirsan ki burd aolan dostluqlar daha vəfali olacaq .3-4 kagiz qədər adam dan sadəcə 2 nəfər qaldi..Hər şey gedir və sonra yenidən qayidirlar.elə bilki gəlirlər nəsə öyrənirsən sonra gedirsən..
Sonra darixmaqliq dövrü baslandi.hər gecə sixilmalar və Depressiya..Depressiya elə bir şeydiki onu nə düşünüb edirsən nədə bir şey..Soyuq aylar filan..və tənhaliq dövründə..maraqli hisslər simptomlar filan.Bu hardasa əsgərlikdən qabaq olmusdu 2009dan buyana..Əslində adını çox eşitmişdim ama qəribə bir inamsizliq vardi içimdə bilmirəm 11 ci sinifdə olanda artiq hər şeydən soyumuşdum..nə sinifə nədəki məktəbə maraqim vardi müəllimlər isə hec dani.ılasi deyildi.çünki baxmırdım üzlərinə belə.
O vaxtlar darixanda bir nəfər var idi ancaq..Sagopa Kajmer .və ondan başqasi yalan idi.mənim üçün.Lakin.Qisa qapanmadan sonra hər şey alt üst oldu və yeni era yarandi.Beyinimdə olan düşüncələri mənə deyənləri tapdim bu isə fantastik bir şey idi mənim üçün.hardasa o vaxtalr hər şeyi yixib yenidən yaratmaq istəyirsən və dəhşət içimdə Azadllıq istəyi vardi.Mənəvi cəhətdən.Və sonrasi artiq məlumdu.
Bu gün 6 illik dostumun 8 yaşi tamam olur..H.O.S.T kimin üçünsə adi bir şeydi ancaq bu dörd hərfdən ibarət bir şey Məndə bütün beyni dəyişdi.və hardasa mənəvi cəhətdən dəstəyimi tapdim.və indidə elə 2008in mahnilarini dinləyirəm.bir çox gənci bataqliqdan qutardi bu sizə gülməli gələ bilər ancaq..mənim üçün başqa bir şey idi..nəysə .2012 dən buyana qrup olmasa da ruhən yaşayir.Bu qrup mənə nə verdi???Birinci mənəvi Azadlığlmı bərpa etdi..ikinci bir insanin nə qədər ali varliq oldugunu subut etdi istər dini istər fəlsəfi.Sonra dayanmadan inkişaf dan.sonra nə olursa olsun.*YOX*sözünü işlətməməkdən.Və mübarizəni sona kimi aparmaqdan Tutmuş Sevgiyə qədər.
sevgi mesajları - sevgili için sözlerSen misin geldiğinde camıma tıklayan kuş gibi canıma tıklayan.
Kapımı açtığımda rüzgar gibi yüzüme dokunan serinlik sen misin...
sevgi mesajları - sevgili için yazılmış sözlerNeye baksam sensin,neye dokunsam sen.
Ne kadar yaşasam sen,ne kadar ölsem sen.
Sen kalbim,sen yaşamım,sen ölüm,sen dünya,sen ben.
mutfak için püf noktaları - mutfağınız için yararlı bilgiler - mutfağı nız için bilmeniz gerekenlerTıkalı lavaboya sodalı su, tortulanan çaydanlık için sirke... Mutfakta hayatımızı kolaylaştıran o kadar çok püf noktası var ki! Arada bir bilgilerimizi yenilememiz hiç fena olmaz.
1.LAVABO TIKANIKLIĞINI GİDERMEK İÇİN: Lavabonuz tıkandı ve evde pompanız yok. Ama çamaşır sodanız varsa, üzerine biraz kaynar su ekleyin ve bunu delikten dökün. Lavabonuz anında açılacaktır.
2.MUSLUK TEMİZLİĞİ İÇİN: Musluklarınızın pırıl pırıl parlaması için eski naylon çoraplarınızdan faydalanın, farkı göreceksiniz.
3.MUTFAK TEZGÂHINI TEMİZLEMEK İÇİN: Mutfak tezgâhınızın lekesiz olması ve mis gibi kokması için yarım limon suyu ve bir çay kaşığı tuz karıştırılmış suyla silmeyi deneyin. Bütün lekelerin çıktığını göreceksiniz.
4. MUTFAĞINIZIN GÜZEL KOKMASI İÇİN: Yemek kokuları mutfağınıza sindi ve bunu gidermek istiyorsunuz. Hemen bir parça alüminyum kâğıt üzerine tarçın serpin, bunu sıcak fırının içine koyun. Fırının kapağını da sonuna kadar açın. Eviniz mis gibi tarçın kokacaktır.
5. FIRININIZA SİNMİŞ KÖTÜ YEMEK KOKULARI İÇİN: Fırınınıza sinmiş kötü yemek kokularını gidermek için fırınınıza yarısı sirke yarısı su ile doldurulmuş ısıya dayanıklı bir kap koyun. Fırınınızı birkaç dakika çalıştırın. Bütün koku gidecektir.
6. SIKIŞAN BARDAKLARI ÇIKARMAK İÇİN: Bardakları bir leğene koyup üzerine kaynar su dökerseniz, bardakların çabucak çıktığını göreceksiniz.
7. ÇAYDANLIKLARINIZI KİREÇTEN ARINDIRMAK İÇİN: Çaydanlığınızın dibinde biriken kireç tortusunu temizlemek için, içinde 15 dakika kadar sirke veya limon tuzu kaynatın.
8.BAKIR KAPLARINIZIN TEMİZLİĞİ İÇİN: Kaya ve limon tuzları, bakır kaplarınızı pırıl pırıl yapmaya yeter. Her ikisi de yoksa diş macununu deneyebilirsiniz.
9.NANENİN KOKUSUNU ARTIRMAK İÇİN: Taze nanenin aromasının daha güçlü olmasını istiyorsanız, üzerine biraz şeker serpebilirsiniz.
11. BAKLAGİLLERİ GECEDEN BEKLETMEYİ UNUTTUYSANIZ: Baklagilleri bir gece önceden suda bekletmeyi unutmuş olabilirsiniz. Hiç dert değil! Tencereye bakliyatı koyun ve suda kaynatın. Ağzı kapalı olarak 1 saat kadar bekletin. Suya konmuş kadar şişeceklerdir.
12. BALIN ŞEKERLENMEMESİ İÇİN: Balın şekerlenmesini önlemek ve lezzetini korumak için bal kavanozunu gün ışığı almayan bir yerde saklayın. Balın saflığını test etmek için ise baldan bir kaşık alıp soğuk suda ezin. Su beyazlaşırsa içinde un veya nişasta var demektir.
Bruksizm — (Diş gıcırdatma) ümumiyyətlə, yuxu əsnasında şüursuz bir şəkildə dişləri sıxaraq edilən bir hərəkətdir. Bu, normal olmayan bir haldır və olduqca narahat edici bir səs yaradır. Bu vərdiş yuxuda baş verdiyi üçün həmən insan tərəfindən hiss olunmur.
Bruksizmi olan insanların özlərindən asılı olmayaraq dişlərinə tətbiq etdiyi bu güc, o insanların 100-də 5 və 10 % hissəsində dişlərdəki plombların və dişlərin qırılması kimi zərərlərlə nəticələnir, bir qisimi çənə oynağı disfunksiyasından şikayətçi olur, bir qismi də səhərlər səbəbsiz başağrısı və əzələ ağrıları çəkirlər.
Bruksizmin psixoloji və fiziki bir çox səbəbi ola bilər. Bunlar arasında ən əsas olanı və öndə gələni stressdir. Stressin artdığı dövrlərdə bruksizm də şiddətlənir.
Uşqalarda diş qıcırdatması
Uşaqların da yuxu əsnasında dişlərini qıcırdatdıqları valideynləri tərəfindən söylənilən rahatsızlıqlardan biridir. Hatta bu hala təkcə yuxuda deyil, bəzən gün ərzində də rast gəlinir. Əslində hər uşaq süd dişləri çıxardığı dövürdə dişlərini qıcırdatır. Bu diş qıcırdatmaları nəticəsində, xüsusilə, süd köpək dişləri və kəsici dişlərdə yüngül sürtünmələr, aşınmalar görülə bilər. Əgər erkən yaşlarda qoruyucu müalicələr edilməzsə, həm dişlərdə həm də çənə oynağında qalıcı zərərlər meydana gələ bilər.
Bruksizmin əlamətləri nələrdir?
Ən bariz simptom — ağrıdır. Xüsusilə, üzdəki əzələlərdə, oynaq yerində (temporamandibular oynaq) baş və boyun bölgəsində yaranan ağrılardır. Diş qıcırdatmasının yarandığı ağrı əzələdən qaynaqlanır. Bu ağrı, çeynəmə əzələlərindəki spazmlara bağlı olaraq ortaya çıxar.
Həddən artıq diş gıcırdatma hallarında dişlərin çeynəmə səthlərində aşınma görülür. Bəzi xəstələr səhər oyandıqlarında ağızlarında qum olduğunu hiss edər və bu hal da qıcırdatmadan sonra aşınmış, sürtülmüş diş parçalarının yaranmasından meydana gəlir.
Davamlı bir-birinə sürtünən dişlərin minaları zərər görür və dişlərin boyları qısalır. Dişlərin sürtünməsi nəticəsində, xəstənin burun və çənə ucu arasındakı məsafə azalaraq estetik problemlərə gətirib çıxarır.
Bruksizmin səbəbləri nələrdir?
Ümumiyyətlə, bruksizm bir neçə faktorun bir araya gəlməsindən yaranır. Bunlar dental, sistematik və psixoloji problemlərdir. Dental (dişlə əlaqəli) səbəblər, yüksək və ya olması lazım olandan aşağı səviyyədə edilmiş plomb və ya protez dişlərdəki uyğunsuzluqlar.
Sistemik faktorlar isə, qeyri-kafi bəslənmə, bağırsaq parazitləri, allergiya və endokrin pozuqluğu ola bilər.
Əgər bağırsaqlar dolu isə, gərginləşən bağırsaq divarından qalxan xəbərdarlıqlar beyində həzm kanalının fəaliyyətini başladar. Bağırsaq sıxılması artar, həzm fermentləri ifraz olunur, mədə turşusu artır, tüpürcək axışı artar, çeynəmə əzələləri sıxılar və ya daha asan sıxılar hala gəlir. Bunun nəticəsində diş gıcırdatma ola bilər.
Psixoloji faktorlar isə gündəlik stresslə bağlı və ya şəxsi çətinliklərlə əlaqəli ola bilər. Ayrıca, emosional stress, güclü peşmanlıq hissi, obsesion, yuxusuzluq, hər cür gərginlik halı diş gıcırdatmaya səbəb ola bilər. Bunda insanın xarakteri mühüm əhəmiyyət daşıyır. Agressiv, tələskən, vasvası insanlarda bu hal daha tez-tez görülür.
Bruksizmin müalicəsi
Xəstəliyin müalicəsində iki şey çox əhəmiyyətlidir: müalicə olunmaqla yanaşı stressdən xilas olmaq, ikincisi, dişləri qoruma altına almaq. Qorunmak üçün fərddən fərdə dəyişən slikon vallar istifadə edilir. İnsanın ağız ölçüsünə görə xüsusi olaraq hazırlanan bu vallar gecə yatarkən taxılır. Bu slikon vallar sayəsində bruksizmin qarşısını almaq olar.
Disbakterioz-yoğun və nazik bağırsaq mikroflorasının tərkibi,növü və miqdarı aasındakı uyğunsuzluğun nəticəsi olaraq meydana çıxan kliniki-laborator sindromdur.Disbakterioz ayrılıqda müstəqil bir xəstəlik olmayıb MBT-da foralaşan xəstəliklərin (qastrit,pankreatit,öd daşı xəstəliyi) əlaməti və davamı olaraq müşahidə olunur.Həmçinin disbakterioz kəskin qida rasionunun dəyişikliyi,köklü pəhriz planları,qida çatışmazlığı və ya artıqlığı fonunda,hormonal dəyişiklik,immun çatışmazlıq,keçirilən bağırsağn infeksion xəstəlikləri zamanı,bəzi dərman preparatlarının (antibiotiklər,hormonal preparatlar,antiasid dərmanlar) qəbulundan sonra da büruzə edə bilər.
Əlamətləri:
MBT orqanlarda müşahidə olunan əlamətlər:
1) Stulun pozulması və mütənasibsizliyi
2) Meteorizm və kəskin yel xaric olunması
3) Qarında dövr edən ağrılar
4) Öd kisəsində daş toplanması
5) Ağız boşluğunda dağlanma və hepatit
Digər orqanlarda müşahidə olunan əlamətlər:
1) Təkrarlanan sistitlər,sidik daşı xəstəliyi,pielonefrit
2) Qinekoloji iltihabi xəstəliklər
3) Aterpskleroz və hipertenziya
4) Qida allergiyası və təkrarlanan iltihab
5) Avitaminoz və piylənmə
6) Bronxial astma və kəskin bronxit
7) Anemiya,ümumi əzginlik və gərginlik
8) Depressiya,qarışıq yuxu rejimi
9) Dəri və şiş xəstəlikləri
Bütün bu əlamətlərin yazılması onların kompleks olaraq meydana gəlmə mümkünlüyü çünü deyil,hər hansı biri və ya bir neçəsinin meydana çıxma ehtimalı ilə əlaqədar yazılıb və bununla belə unudulmamalıdır ki,disbakterioz müstəqil bir xəstəlik deyil.Disbakterioz bir çox hallarda bəzi sindromların adı altında “gizlənir”:
1) Qıcıqlanmış bağırsaq sindromu
2) Nazik bağırsağın bakterial yüklənmə sindromu
3) Bağırsağın disbiozu
4) Yoğun bağırsaq mikroflorasının kontaminasiyası
Diaqnostika:
1) Nəcisin disbakterioz üzərinə əkilməsi
2) Nazik bağırsaq divarından əldə olunmuş aspirat və bioptatların əkilməsi (nadir hallarda istifadə olunur)
3) Qaz-maye xromotoqrafiya və kütlə-spektrometriya (bağırsaq möhtəviyyatı təhlil olunaraq mikrofloranın say nisbəti,qarşılıqlı münasibət dərəcəsi,keyfiyyəti təhlil olunur)
4) Tənəffüs testləri (bakteriyaların həyat fəaliyyətinin nəticəsi olan məhsulların nəfəslə xaric ola bilməsi ehtimalı üzərinə aparılır)
Müalicə:
Disbakteriozun müalicəsi üçün ilk növbədə bağırsağın normal mikroflorasının inkişafının qarşısını alan istənilən növ “təhlükə” uzaq tutulmalıdır.Tütün məhsulları və spirtli içkilərdən uzaqlaşmaq,qida rasionunu tənzimləmək,onu vitaminlər və süd məhsulları ilə zənginləşdirmək lazımdır.Qidanı hər gün ritmik şəkildə qəbul etmək və delikateslərə sərhəd qoymaq mütləqdir.Unutmayaq ki,bağırsaqda bizim qidalandırdığımız bakteriyalar inkişaf edir və onların “qidası” mikrofloranın say,növ və keyfiyyət tərkibini müəyyən edir.
Medikamentoz müalicə:
Probiotik:Tərkibi bağırsaqda simbioz həyat tərzi sürən faydalı növlər və onların həyat məhsulları ilə zənginləşdirilimiş preparatlardır.Bu dərman vasitələri və bioloji aktiv əlavələri qəbul etməklə biz bağırsağı onun “əsl sakinləri” ilə məskunlaşdırmış oluruq.
Prebiotik:Mikroorqanizmlərin özlərini ehtiva etməsə də onlar üçün faydalı mühit yaradır.Bu tip dərmanlar tərkib etibarilə oliqosaxaridlər,fermentlər,turşular və digər əlavələrdən ibarətdir,hansı ki,bağırsaq mikroflorasının qidasını təmin edir və onların say və miqdar artımına səbəb olur.
Bunlardan əlavə paradoksal olsa da MBT fəaliyyətini yaxşılaşdırmaq üçün antibiotiklər,sorbentlər və digər fermetlər də təyin edilə bilər.Bunun üçün də məlumatı oxuyar-oxumaz “özünüzün həkimi olmaq” fikrinə düşərək aptekdə olan bu növ istənilən adda preparatları qəbul etmək əvəzinə ilk növbədə mütləq həkim-qastroenteroloq ilə məsləhətləşməyi və lazımi müayinədən keçməyi unutmayın!
Bütün orqanizmin xronik xəstəliyidir. Mədənin və ya onikibarmaq bağırsağın selikli qişasında xora qüsurunun əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunur. Xəstəlik tsiklik gedişli olub, müxtəlif müddətli kəskinləşmə (residivlə) və remissiyalarla keçir.Xora xəstəliyi Geniş yayılmış xəstəliklərdəndir. Bu xəstəliyə kişilər qadınlara nisbətən 3-10 dəfə çox tutulur. Xora xəstəliyinin etiologiyasında ümumi sinir sistemi və hormonal tənzimedici mexanizmlərdəki pozğunluqlara, həmçinin mədənin özündə baş verən dəyişikliklərə (turşuluğun artması, selik ifrazının azalması) böyük əhəmiyyət verilir.
Xora xəstəliyinə tutulanlarda mədə şirəsinin miqdarı və turşuluğu çoxalır, mədə şirəsini tənzimləyən azan sinirin tonusu artır. Xora xəstəliyi, irsi xüsusiyyətlərdən, qidalanma rejiminin pozulmasından, kəskin qidalar yedikdə, spirtli içkilər içdikdə, papiros çəkdikdə və sinir-psixi gərginlikdən baş verə bilər.
Xəstəlik çox vaxt yaz və payız fəsillərində kəskinləşir. Xəstəliyin gedişində bəzi ağırlaşmalara təsadüf edilə bilər: qanaxma, xoranın qonşu orqanlara penetrasiyası (keçməsi), xoranın sərbəst qarın boşluğuna perforasiyası (deşilməsi), mədə çıxacının daralması (stenoz), xoranın xərçəngkə çevrilməsi və s.
Mədə və ya onikibarmağ bağırsağın xorasının perforasiyasında qarında şiddətli ağrı olur, xəstəni soyuq tər basır, rəngi avazıyır, qan təzyiqi aşağı düşür. Xora xəstəliyi, zamanı qanaxma olduqda nəçisin rəngi qaralır, qanqusma halları baş verə bilər. Bu zaman xəstə ümumi zəiflikdən, ətraflarının soyumasından şikayətlənir, nəbzi sürətlənir, qan təzyiqi aşağı düşür. Düzgün diaqnoz qoymaq üçün rentgen müayinəsindən və qastroskopiyadan istifadə edilir.
Hər gün bunlara diqət etmək lazımdır. Bunlar mədəmizin düşmənləridir:
1- Tünd çay və çox qəhvə içmək: Əgər çay içməyi çox sevirsinizsə, gündə 2-3 stəkan açıq çay için. Çay və qəhvəni bitki çayları ilə əvəzləyə bilərsiniz.
2- Uzun müddət ac qalmaq: Az-az amma tez-tez yemək prinsipinə əməl edin. Bu cür qidalanmaq mədə üçün daha xeyirlidir.
3- Siqaret çəkmək: Xüsusilə ac qarına çəkilən siqaret mədə qanaması və xorasını sürətləndirir.
4- Tez-tez yemək yemək: Tələsik qidalanmaq turşu ifraz olunmasını və mədə hərəkətlərini artırır.
5- Acılı yeməklər: Qırmızı bibər, qara bibər və istiot kimi acı ədviyyatlar mədəyə ziyan vurur.
6- Çox duzlu qidalarla qidalanmaq: Gündə 6 qramdan çox duz istifadə etməyin.
Müalicəsi
Əsasən, pəhriz saxlamaq, mədə şirəsini artıran qidaları (ədviyyatlı və ekstraktiv qidalar, konservlər və s.) qida rasionundan çıxarmaq. Süd və süd məhsulları yemək, mədə turşuluğunu neytrallaşdıran (vikalin, almagel), mədə sekresiyasını azaldan (atropin, belloid), spazmı aradan qaldıran (noşpa, papaverin), sinir sistemini sakitləşdirən (brom preparatları), xoranın sağalmasını sürətləndirən preparatlardan istifadə etmək. Xəstəliyin kəskin dövrü keçəndən sonra sanatoriya-kurort müalicəsi (Yessentuki, Borjomi, İstisu) xora xəstəliyinin bəzi ağırlaşmaları (qanaxma, xoranın deşilməsi) zamanı təcili cərrahi müdaxilə.
Profilaktikası
Rasional pəhriz rejimi, papiros çəkməmək, qastriti vaxtında müalicə etmək
Ağız boşluğunda hissəvi olaraq emal edilmiş qida udlaqdan qida borusuna, oradan isə mədəyə daxil olur. Mədə — həzm sisteminin genişlənmiş hissəsi olub, qida borusundan keçdikdən sonra qidanın yığıldığı yerdir.
Mədə sol qabırğaaltı nahiyədə yerləşmişdir. Bu, boşluqlu orqan olub oraya daxil olan qidanın həcmindən asılı olaraq öz ölçülərini xeyli dərəcədə artıra bilir. Ona görə də mədənin ölçüsü və forması hər bir şəxsdə fərdi şəkildə olur.
Mədənin əsas vəzifəsi
mədə şirəsinin köməkliyi ilə qidanı həzm etməkdir. Mədə şirəsinin əsas komponentləri – xlorid turşusu, selik və fermentlərdən ibarətdir. Xlorid turşusu qidanı “həll” edir. O, həmçinin bakteriosid xüsusiyyətə malik olub qida kütləsi ilə daxil olan zərərli mikrobların bir çoxunu məhv edir. Mədədəki selik — mədənin daxili selikli qişasını xlorid turşusunun və mədə fermentlərinin təsirindən qoruyaraq onun özünün də qida ilə birlikdə həzm edilməsinə imkan vermir. Mədə fermentləri mədə şirəsinin həzmedici aktivliyini təmin edir.
Mədədə əsasən zülallar emal olunur. Yağların emalı isə onikibarmaq bağırsaqda baş verir. Yağların həzm edilməsinə qara ciyərdə hazırlanan və istifadə edilən vaxta qədər öd kisəsində ehtiyat şəklində saxlanan öd kömək edir.
Divarındakı əzələ qatının hesabına mədənin yığılmaq və dartılmaq xüsusiyyəti də vardır ki, bunun da nəticəsində mədədə olan qida əzilərək, mədə şirəsi ilə qarışdırılaraq maye — horra halına gətirilir. Daha sonra isə hissəvi olaraq emal edilən qida kütləsi həzmin davam etdirilməsi üçün mədənin yığılması nəticəsində onikibarmaq bağırsağa ötürülür.
Bağırsaqlarda qazların əmələ gəlməsi normal fizioloji prosesdir və normada bu insana heç bir narahatçılıq vermir.
Bu prosesin səbəbi qida və ya maye qəbulu zamanı udduğumuz hava və bağırsaqlarda yaşayan mikroorqanizmlərin fəaliyyəti nəticəsində əmələ gələn qazlardır. Adətən bu halda qazlar çox olmur, insana heç bir narahatçılıq vermir, ağızdan (gəyirmə zamanı) və düz bağırsaqdan xaric olunur və ya qana sorulur.
Lakin qazların həddən artıq əmələ gəlməsi patoloji prosesdir. Bu zaman insanda müxtəlif pozulmalar inkişaf edir: qarın nahiyyəsində ağrılar (bəzən çox güclü) və ağırlıq, qarında qurultu, tez-tez baş verən gəyirmə, süstlük, hal-əhvalın pozulması və s. Köpmənin (meteorizm) səbəbləri arasında:
— qida və ya mayenin tez-tez qəbul olunması nəticəsində havanın həddən artıq miqdarlarda mədə-bağırsaqlara dolması. Bu səbəbdən köpün əmələ gəlməməsi üçün qidanı asta-asta çeynəmək lazımdır.
— insan qida qəbulu zamanı danışdıqda, saqqız çeynədikdə, çubuq vasitəsilə maye içdikdə, bu da artıq miqdarlarda havanın udmasına səbəb olur ki, nəticədə bağırsaqlarda köp əmələ gəlir.
— bəzi məhsulların qəbulu. Bu məhsullar arasında kələm, noxud, lobya, alma, balqabaq, qarğıdalı, kartof, qoyun əti, qara çörək, süd, mayonez, qazlı içkilər, pivə, kvas. Lakin bunu da nəzərinizə çatdıraq ki, bu məhsullar bütün insanlarda köpməyə səbəb olmur, bu çox fərdi prosesdir.
— həzm proseslərinin pozulması, fermentlərin çatışmazlığı, disbakterioz (xeyirli mikroorqanizmlərin miqdarının azalması, patoloji mikrofloranın artması), bağırsaqların sorulma funksiyasının pozulması köpün əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər.
— bağırsaqların hərəkətliliyi pozulduqda, qida daha uzun müddət ərzində bağırsaqlarda qalır ki, bunun da nəticəsində qıcqırma prosesləri inkişaf edir. Bu proseslərin nəticəsində isə bağırsaqlarda köp əmələ gəlir. Bağırsaqların hərəkətliliyinin pozulması səbəbləri: bağırsaqların anomaliyaları (məsələn, normadan uzun bağırsaq), mədə-bağırsaq sistemində aparılan cərrahiyyə əməliyyatları, hamiləlik, bəzi dərman preparatların qəbulu və s.
— bağırsaqlarda olan mexaniki maneələr də (şişlər, poliplər, bitişmələr) köpün əmələ gəlməsinə səbəb olur.
Beləliklə, əgər siz köpdən əziyyət çəkirsinizsə, mütləq qastroenteroloqun müayinəsindən keçin. Köp müxtəlif və bəzən çox təhlükəli mədə-bağırsaq sistemi xəstəliklərin simptomu ola bilər.
atasözleri ve açıklamarı - atasözlerinin anlamları - z harfiyle başlayan atasözleri- Zahirenin ambarı sabanın ucundadır : Bir işte istenilen kazanca ulaşmak için gereken emeğin gösterilmesi gerekir. Örnek vermek gerekirse bir çiftçi yeteri kadar çalışırsa bol kazanç elde edebilir.
- Zahmetsiz rahmetsiz olmaz : Allahın insanlara verdiği nimetleri elde etmek için çalışıp çabalamak gerekir. Yan gelip yatarak bir şeyler kazanabilmek mümkün değildir.
- Zararın neresinden dönülürse kardır : Kişi yanlış yaptığı bir işi, yanlış yaptığıni fark ettiği anda bırakırsa zarar uzamadığı için bir nevi kar etmiş olur.
- Zengin arabasını dağdan aşırır, züğürt düz ovada yolunu şaşırır : Parası pulu olan insanlar işlerini kolaylıkla hallederken, fakir insanlar yokluk yüzünden en basit işleri bile halledemezler.
- Zenginin malı züğürdün çenesini yorar : Parası pulu olmayan insanlar biraz kıskanma birazda imrenmeyle karışık olarak maddi durumu iyi olanların yaşamları ile ilgili konuşurlar. Bu şekilde hem ele bir şey geçmez hem de gıybet edilmiş olur.
- Zor kapıdan girerse, şeriat bacadan çıkar : Zorbalıkların, adaletsizliklerin olduğu bir yerde, adaleti, hakkı, hukuku savunan Allah’ın dini bir arada bulunamaz.
- Zor oyunu bozar : İşlemekte olan bir düzeni zorla değiştirmek isteyenler, oradaki düzeni alt üst ederler.
atasözleri ve açıklamarı - atasözlerinin anlamları - y harfiyle başlayan atasözleri- Yabancı koyun kenara yatar : Bir grubun içerisine yeni giren kimse onlarla kaynaşana kadar hep kendini dışta hisseder ve onlara pak yaklaşmaz. Aynı şekilde grupta aralarına yeni katılan kişiye ilk zamanlar mesafeli davranır.
- Yakın dost hayırsız akrabadan iyidir : İnsanların en yakını akrabaları olsa bile eğer arayıp sormuyorlarsa, akraba olmadığı halde sürekli yanımızda olan dostlarımız onlardan daha hayırlıdır.
- Yalanci kim? işittiğini söyleyen : Yalan insanları aldatmak demektir. Her duyduğunu araştırmadan başkalarına anlatanlar da bu yanıltmalara ortak olur.
- Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış : Yalancılığı kendisine alışkanlık haline getirmiş olan kimselere zamanla kimse inanmamaya başlar. Hatta öyle olur ki gerçek sözlerine bile inanılmamaya başlar.
- Yalancının mumu yatsıya kadar yanar : Hiçbir yalan uzun zaman saklanamaz. Çoğu zaman birçok yalan çok uzun süre geçmeden anlaşılır.
- Yalnız taş duvar olmaz : İnsan sosyal bir varlık olduğu için toplum içerisinde yaşar. Yardımlaşmaya, birlik, beraberlik içerisinde hareket etmeye ihtiyaç duyar. Hiç kimse kendi başına yaşayamaz.
- Yalnız öküz çifte koşulmaz : Tek başına yapılabilecek işler olduğu gibi bazı işlerde tek başına yapılamaz. Bir kişinin sırtına yıkılırsa başarısız olması kaçınılmaz olur.
atasözleri ve açıklamarı - atasözlerinin anlamları - v harfiyle başlayan atasözleriVakit nakittir : Vakit geriye döndürülmesi mümkün olmayan bir şeydir. Boş işlerle harcanılan zaman bize hiçbir şey katmadan geçip gitti için zarar etmiş oluruz.
- Vakisiz öten horozun başını keserler : Her sözün yeri ve zamanı vardır ki o zamanda söylenirse etkili olur. Yerli yersiz zamanlarda konuşulan sözler söyleyenin tepki çekmesine neden olur.
- Var evi, kerem evi; yok evi, verem evi : Maddi durumu iyi olan insanların evlerinde başkalarına ikram çok fazla olur, fakirlerin evlerinde ise üzüntüler, sıkıntılar çok olur.
- Var varlatır, yok söyletir : Varlıklı insanlar paralarına para katarken fakir insanların sıkıntıları, dertleri için sızlanmaktan başka ellerinden başka bir şey gelmez.
- Varını veren utanmamış : Bir kişi hayır yapmak için elinde olduğu kadarını veriyorsa utanması için bir sebep yoktur. Çünkü bir insan az da olsa elindekini gönül rahatlığı ile başkaları ile paylaşıyorsa miktar olarak az olsa bile o yardım çok değerlidir.
- Veren eli herkes öper : Cimrilik etmeyen, herkese yardımcı olmaya çalışanları herkes de çok sever.
- Verip düşman olmaktansa vermeyip düşman olmak yeğdir : Öylesi insanlar vardır ki bir borç istediklerinde geri vermeyeceğinden eminsinizdir. Böylesi insanlar para verip alamayarak düşmn olmaktansa vermeyip onun düşman olması daha iyidir. Çünkü her şekilde de düşmanlık kaçınılmazdır.
atasözleri ve açıklamarı - atasözlerinin anlamları - u ve ü harfiyle başlayan atasözleri- Ucuz alan pahalı alır : Ucuz ürünler kalitesiz ve dayanıksız olduğu için yabuk işlevini kaybeder ve yenisini almak gerekir. Yeni masrafla beraber az para verdiğimizi zannederken aslında daha pahalıya mal etmiş oluruz.
- Ucuz etin yahnisi yenmez : Bir şeyin ucuzunu alarak kar ettiğini zannedenler kalisesiz ürün çabucak bozülünca zarar etmiş olur.
- Ucuzdur vardır illeti, pahalıdır vardır hikmeti : Eğer ortada bir hile yoksa ucuz mallar kalitesizliğinden, pahalı mallar ise kalitesinden dolayı fiyatlanmıştır.
- Ulu sözü dinlemeyen uluya kalır : Tecrübeli, birçok olay görmüş olan büyüklerin sözünü dinlemeyenler sonunda sıkıntı yaşarlar.
- Ulular köprü olsa basıp geçme : Bilgi ve tecrübeleri ile toplumda önder olmuş insanlara mümkün olduğu kadar büyük saygı göstermek gerekir. Onları incitecek hareketlerden kaçınılmalıdır.
- Ummadığın taş baş yarar : Boyuna, cüssesine bakarak bir şey beklenmeyen insanlar, gün gelir davranışları ile böyle düşünenleri şaşırtır.
- Umut fakirin ekmeğidir : Maddi olarak sıkıntı içinde yaşayan insanları hayatta tutan ve geleceğe ümitle bakmasını sağlayan şey kötü günlerin geçeceğine olan inançtır.
Ü
- Ürümesini bilmeyen it, sürüye kurt getirir : ne zaman, nerde, nasıl konuşmasını ve davranmasını bilmeyenler hem kendilerinin hem de etrafındakilerin başına bela açar.
- Ürüyen köpek ısırmaz : Zarar vermek amacında olan tehlikeli insanlar bağırıp çağırarak korkutmaya çalışmazlar. Kuru gürültü çıkaranlar, sesleri ile karşısındakini korkutmaya çalışır.
- Üzüm üzüme baka baka kararır : Birbiri ile uzun süre arkadaşlık edenler zamanla birbirlerini etkilerler.
- Üçlenmemiş eken olmamış biçer : Her işin başarıya ulaşması için yapılması gereken birtakım şartlar vardır. Bu şartlar yerine getirilmezse sonunda hüsrana uğranılır.
- Üşenenin ( erinenin ) oğlu kızı olmamış : Bir işte başarılı olabilmek için çalışıp gayret etmek gerekir. Üşengeçlik eden insanlar hiç bir zaman bir işte muvaffak olamaz.